عضو شورایعالی نظام پزشکی با
اشاره به اینکه 2 درصد کل انسانها در طول عمر خود به بیماری شانه منجمد
(کپسولیت چسبنده شانه) مبتلا می شوند، خاطرنشان کرد: شایعترین سن آن بین
40 تا 70 سالگی است. شیوع آن بیشتر در خانم ها است و معمولا هم دست چپ را
درگیر می کند.
دکتر فرجود شکوهی عضو شورایعالی نظام پزشکی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار
نظام پزشکی، با بیان اینکه مشخصات بارز این بیماری درد، خشکی و محدودیت شدید حرکات
شانه است و معمولا دست به سختی به پشت و بالا حرکت می کند، افزود: علائم این بیماری
عموما به صورت تدریجی آشکار گشته، با گذشت زمان تشدید یافته و باعث خشکی شانه می شود.
وی درمان خشکی شانه را انجام درمان های تخصصی فیزیوتراپی شامل حرکات کششی،
موبیلیزیشن، ماساژ، مانی پولیشن، استفاده از سوزن خشک (درای نیدرلینگ ) و گاهی اوقات
درمان های دارویی نظیر تزریق کورتیکواستروئیدها و داروهای بی حس کننده به کپسول مفصل
عنوان کرد و گفت: در موارد بسیار کمی نیز برای شل کردن کپسول مفصل و رفع خشکی شانه
به منظور حرکت آزادانه تر آن به جراحی نیاز است.
*احتمال ابتلا 50 تا 60 درصدی شانه دیگر در سال های آتی
عضو شورایعالی نظام پزشکی سازمان نظام پزشکی ادامه داد: اگر یک شانه
درگیری شود، احتمال ابتلای شانه دیگر در سالهای آتی 50 تا 60 درصد است و این در
حالی است که در 14درصد موارد، هر دو شانه با هم مبتلا می شوند.
به گفته وی علت بروز این بیماری هنوز نا شناخته است و اغلب این بیماران فاقد
هرگونه بیماری خاصی در شانه و یا سایر نقاط بدن بوده اند اما برخی بیماری ها
احتمال ابتلا به بیماری شانه منجمد را افزایش می دهد.
نماینده گروه های پروانه دار در شورایعالی نظام پزشکی این بیماری ها را شامل دیابت حدود 20
درصد (5 برابر افراد غیر دیابتی) و افزایش احتمال در گیری 70 درصدی سمت مقابل در سالهای
آتی، کم کاری تیروئید، دیسک های گردن و بیماری و یا جراحی احشاء داخل قفسه سینه مثل
قلب و ریه دانست و ابراز داشت: البتهنوعی از شانه منجمد
نیز بدنبال بیماریهای مفصل شانه چون ضربه به شانه و یا انجام کارهای سنگین و طولانی
با شانه و یا جراحی آن ایجاد می شود.
وی با اشاره به اینکه برخی این ها را به عنوان "خشکی" شانه محسوب
کرده و جزء "شانه منجمد" معمولی نمی دانند، گفت: البته بسیار به هم شبیه
و اغلب آنها را یکسان می دانند. در مجموع تمام بیمارانی که به این بیماری مبتلا می
شوند، مدتی به دلایلی دچار بی حرکتی شانه شده اند.
به گفته شکوهی علائم شانه منجمد عموما با گذشت زمان اغلب پس از آخرین آسیب
دیدگی، جراحی یا بی حرکت کردن شانه آشکار می شوند. در این بیماری، بیماران عموما درد
شانه خفیفی را احساس می کنند که با انجام حرکات یا فعالیت های مشخص، افزایش می
یابد.
وی با بیان اینکه درد بیشتر در ناحیه شانه متمرکز است، ابراز داشت: با این
حال گاهی اوقات درد، در بازو، قسمت بالای کمر و گردن نیز به صورت احساس خشکی نمایان
شده و با هر حرکت شانه و یا فعالیت هایی چون بالا بردن، بلند کردن، کشیدن یا هل دادن
دست، دراز کشیدن بر روی ناحیه آسیب دیده و قرار دادن دست در پشت کمر (پوشیدن سینه بند)
که باعث وارد شدن فشار بر مفصل شانه می شوند، افزایش پیدا می کند.
عضو شورای عالی نظام پزشکی اضافه کرد: بیماران مبتلا به خشکی شانه اغلب شب
ها یا صبح ها در هنگام بیدار شدن از خواب دچار درد شانه و با پیشرفت بیماری از مرحله
دردناک به مرحله منجمد، درد به شدت کاهش پیدا می کند و احساس خشکی و گرفتگی مفصل شانه
بروز می یابد.
* بیماران به جز درد عموما دچار گرفتگی شانه می شوند
وی با ابراز ناراحتی مبنی بر اینکه بیماران به جز درد عموما دچار گرفتگی شانه
می شوند و به راحتی نمی توانند شانه خود را تکان دهند، تصریح کرد: این بیماری عموما
بر تمامی حرکات شانه تاثیرگذار است، اما با چرخش و بلند کردن بیشتر به چشم خورده و
با به سختی بلند کردن بازوی دست آسیب دیده یا ناتوانی در قرار دادن دست پشت کمر نشان
داده می شود.
رییس کمیسیون نظارت و ارزشیابی نظام پزشکی، پیشرفت بیماری شانه منجمد را
موجب کاهش دامنه حرکات دانست و خاطرنشان کرد: بیماران همچنین با پیشرفت بیماری و عدم
استفاده از شانه، دچار آتروفی عضلانی (آب شدن عضله) می شوند و عموما تنها یک طرف بیمار
را تحت تاثیر قرار می دهد با این حال بعضی از بیماران در هر دو شانه خود دچار این بیماری
می شوند.
به گفته وی این مشکل پس از وارد شدن صدمه یا آسیب به مفصل شانه یا بافت نرم
مجاور بوجود می آید که در این موارد، اگر آسیب دیدگی اولیه به خوبی تحت درمان قرار
نگیرد، احتمال بوجود آمدن بیماری شانه منجمد بیشتر می شود. این اتفاق اغلب به دلیل
استراحت ناکافی پس از فعالیت های سنگین و بی توجهی به درد و گرفتگی مفصل شانه بوجود
می آید.
شکوهی ادامه داد: احتمال ابتلا به بیماری خشکی شانه پس از بی تحرکی بیش از
حد یا به عبارت دیگر حرکت ندادن شانه، مخصوصا پس از آسیب دیدگی یا جراحی یا در صورتی
که بیمار از بیماری های خود ایمنی دیگر یا دیابت رنج می برد، بیشتر است.
وی اظهار داشت: در طول معاینه، پزشک یا متخصصین فیزیوتراپی از شما می خواهند
تا حرکات مشخصی را انجام دهید تا محل و میزان
درد شانه را مشخص و دامنه حرکتی و میزان خشکی شانه را ارزیابی کند. این بیماری را عموما
می توان با علائم و نشانه های آن تشخیص داد اما متخصصین مربوطه ممکن است آزمایشات تصویر
برداری مثل تصویر برداری با اشعه ایکس یا ام آر ای را برای حذف مشکلات ساختاری دیگر
توصیه کنند.
* فیزیوتراپی بهترین راه درمان شانه منجمد است
شکوهی با تاکید بر اینکه درمان های دارویی توسط
متخصصین مربوطه و فیزیوتراپی برای این بیماری موثر است، افزود: اغلب روش های درمانی
مخصوص خشکی شانه شامل کنترل درد و حفظ دامنه حرکتی مطلوب شانه می شوند.
وی فیزیوتراپی را بهترین راه درمان شانه منجمد دانست و یادآور شد: این
بیماری در اکثر موارد به صورت کامل توسط فیزیوتراپیست درمان می گردد. همچنین روش های
تسکین درد شانه دیگری مثل گرما درمانی یا کمپرس یخ، لیزر، طب سوزنی و دستگاه های تحریک
الکتریکی اعصاب به صورت زیرپوستی برای رفع خشکی و گرفتگی شانه بیمار مورد استفاده قرار
می گیرد.
شکوهی اضافه کرد: همچنین فیزیوتراپیست می تواند با آموزش ورزش و حرکاتی برای
اصلاح مشکلات اقدام کنند و در صورت نیاز با انجام تکنیک هایی دستی و منوال تراپی به
آزاد شدن مفصل کمک می کنند.
وی با تاکید بر اینکه تمرینات تخصصی
ویژه بیماری شانه منجمد در درمان خشکی شانه سفت یا منجمد شده بسیار حائز
اهمیت است، تصریح کرد: حرکات آموزش داده شده به کاهش درد، بزرگ شدن کپسول و افزایش
استقامت تاندون های اطراف شانه کمک می کند.
* حرکات ورزشی درمانی باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شود
به گفته وی شکوهی به حرکت در آوردن
شانه با حرکات انقباضی، حرکات مخصوص و مهارت های ویژه به حرکت درآوردن شانه به صورت
غیرفعال صورت می گیرد که نتایج مورد نیاز را
برای رفع درد، خشکی و گرفتگی مفصل شانه تضمین می کنند.
عضو شورای عالی نظام پزشکی خاطرنشان کرد: پیروی از کل برنامه برای تضمین تغییر
مورد نظر بسیار مهم است. حرکات کششی شانه ابزاری فوق العاده برای تسهیل فرآیند درمان
و بهبود خشکی شانه هستند و خودداری از وارد کردن آسیب مجدد به شانه در حین انجام این
حرکات ورزشی بسیار مهم است از این رو این حرکات حتما باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام گیرد.
وی در خاتمه پیشنهاد داد: اگر به هر دلیلی از محدودیت حرکات شانه رنج می برید،
جهت مشاوره و شروع فرآیند درمانی به نزدیک ترین کلینیک فیزیوتراپی محل سکونت خود مراجعه
نمایید و از متخصصین فیزیوتراپی جهت شروع درمان راهنمایی بگیرید .
سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی-یکشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۴
